Jadąc na wakacje pamiętajmy, aby nasza podręczna apteczka na podróż zawierała podstawowe leki, które w razie ewentualnych dolegliwości zdrowotnych, pomogą się z nimi uporać. Uchroni to nas przed takim zdarzeniami, jak wizyta podczas urlopu u lekarza lub wręcz przerwanie wypoczynku i powrót do kraju. Choroby i skutecznie na nie lekarstwa to temat, z którym przed każdym wyjazdem na urlop, zwłaszcza jeśli jest to np. egzotyczna wycieczka do Indii albo egzotyczny wypoczynek w Kenii, warto się zapoznać. Oto lista lekarstw i specyfików przydatnych w podróży:
- Leki przeciwbólowe
- Leki rozkurczowe (np. No-Spa)
- Leki na ból gardła i kaszel
- Środki na przeziębienie
- Plastry, opatrunki, bandaże i woda utleniona
- Preparaty odstraszające komary i kleszcze
- Żele zmniejszające świąd po ukąszeniu przez komara (Fenistil, Comarol)
- Żele, kremy i maści na stłuczenia i bóle mięśni (Altacet)
- Kremy z filtrami chroniącymi przed promieniami UV
- Kremy na poparzenia słoneczne (Panthenol, Alantan maść 2%)
- Preparaty stosowane w zapobieganiu chorobie lokomocyjnej (Lokomotiv, Aviomarin)
- Preparaty stosowane w celu złagodzenia biegunki (Stoperan, węgiel leczniczy)
- Preparaty przeciwalergiczne
- Termometr
- Nożyczki, aby mieć możliwość przycięcia bandażu lub opatrunku w trakcie opatrywania ran
Pamiętajmy również, aby zabrać ze sobą zapas przepisanych na receptę leków, które przyjmujemy oraz informacji o tym, na jakie jesteśmy uczuleni (może to pomóc lekarzowi na miejscu wypoczynku w szybkiej i skutecznej pomocy). Poniżej kilka przykładów typowych dolegliwości jakie mogą nas spotkać podczas podróży:
Może być spowodowana zmianą klimatu, wody, jedzenia. W takich sytuacjach pomoże tabletka Imodium, Smecta (proszek do rozpuszczenia w wodzie) lub 1-20 tabletek węgla. Węgiel można rozkruszyć i rozpuścić w wodzie. Osoba cierpiąca z powodu biegunki musi dużo pić, najlepiej niegazowanej wody mineralnej. Można podawać też lekko ciepłą, słabą i niesłodką herbatę, rumianek lub miętę. Chory powinien leżeć w chłodnym miejscu. Wróci do zdrowia, gdy kilka godzin pośpi.
Lody, zimne napoje, przeciągi, klimatyzacja i kąpiele – to najczęstsze przyczyny bólu gardła. Latem często mamy kłopoty z gardłem, atakuje nas także angina. Dlatego w apteczce powinny znaleźć się środki na gardło (tabletki Cholinex, Strepsils, płyn Hascosept) i lek przeciwgorączkowy (np. Panadol, Paracetamol). Pomocne będą leki przeciwgrypowe, poprawiające samopoczucie, łagodzące kaszel (Gripex). Gdy gardło zaczyna boleć, najlepiej wypłukać je sodą oczyszczoną (łyżeczka na szklankę wody), która ma silne działanie przeciwobrzękowe. Jeżeli ból nasila się, masz kłopoty z przełykaniem i temperaturę, a na migdałkach pojawi się biały nalot, idź do lekarza. To chyba angina.
Może dopaść każdego, chociaż osoby wrażliwe cierpią z tego powodu nawet podczas podróży samochodem. By uniknąć mdłości, wymiotów, godzinę przed podróżą należy wziąć lek przeciwwymiotny, np. syntetyczny Aviomarin, ziołowy Aviplant, Lokomotiv lub homeopatyczny Vertigoheel. Uwaga: najlepiej godzinę przed podróżą zjeść lekki posiłek i połknąć lek. Jeżeli zrezygnujemy z jedzenia, pamiętajmy, żeby dużo pić - najlepiej chłodnej, niegazowanej wody mineralnej.
W naszym Bałtyku najczęściej spotyka się meduzy kuliste, a w krajach basenu Morza Śródziemnego, takich jak Hiszpania, Portugalia, Włochy pojawia się żeglarz portugalski. Jad meduz może wywołać piekący ból, zaczerwienienie skóry, wysypkę, kurcze mięśni, wymioty, a nawet duszności. Meduzy pozostawiają na skórze ofiary tzw. czubek parzący - wygląda jak różowa lub fioletowa nitka. Trzeba go usunąć palcami owiniętymi w materiał, ręcznik lub szczypczykami i zakopać w piasku. Oddzielony od meduzy czubek może nadal parzyć. Skórę należy dokładnie przetrzeć spirytusem salicylowym lub octem. Uwaga: u osób wrażliwych może dojść do wstrząsu. Jeżeli nudności czy wymioty nasilają się i wystąpią trudności w oddychaniu, wezwij lekarza.
Długie przebywanie w ostrym słońcu grozi poparzeniem. Jeżeli przesadziliśmy z opalaniem, pojawi się ból głowy, mdłości oraz dreszcze, które świadczą o udarze słonecznym. Poszkodowanego układamy w chłodnym miejscu. Przy lekkim poparzeniu pokrywamy skórę np. pianką Apipanten. Przy większych obrażeniach - chłodzącym żelem Termcool. Gdy boli głowa, przykładamy zimny kompres - także na kark. Podajemy dużo płynów - chłodnych, ale bez alkoholu. Poparzoną skórę należy przez kilka dni chronić przed słońcem. Gdy znikną zaczerwienienia, delikatnie smarować kremami nawilżającymi.
- Potłuczenia, skręcenia, zwichnięcia
Mogą się przydarzyć podczas marszu, upadku lub zajęć sportowych albo spaceru lub pieszego zwiedzania. Zazwyczaj są to urazy dość bolesne, ale niegroźne. Przy stłuczeniach najpierw przykładamy zimny kompres. Stłuczoną rękę lub stopę należy ułożyć powyżej serca, aby zmniejszyć krwawienie podskórne. Po upływie doby przykładamy ciepły wilgotny kompres, aby doszło do rozszerzenia naczyń krwionośnych, co sprzyja gojeniu. Skręcenie to uszkodzenie więzadeł stawowych. Towarzyszy temu ból, obrzęk, wokół stawu pojawia się sinoczerwone przebarwienie, które świadczy o wewnętrznym wylewie. Przyłóż najpierw zimny kompres lub zastosuj okład z Altacetu. Nogę trzeba ułożyć na poduszce, by była powyżej serca. Zawiń nogę bandażem elastycznym. Skręcony staw skokowy można unieruchomić także w specjalnej ortezie lub “skarpecie” wykonanej ze ścisłej elastycznej tkaniny. Jeżeli podejrzewasz złamanie kości, ogranicz się do unieruchomienia kończyny i odwieź chorego do szpitala. Nawet nie próbuj samodzielnie nastawiać kości lub stawów.
Są prawdziwą udręką piechurów. Najczęściej robią się na stopach, gdy mamy niewygodne buty, skarpety ze sztucznego włókna. Pamiętajmy więc, że wycieczka objazdowa, zwiedzanie, wycieczka fakultatywna, pieszy rajd lub aktywne wakacje to czas, na który niezbędne są wygodne buty. Otarcia i pęcherze mogą się pojawić też na dłoniach (od dźwigania walizki), na ramionach (od plecaka) lub pod pachami (od ciasnego ubrania). Jeżeli bąbel nie jest duży i nie został zerwany, wystarczy zabezpieczyć go plastrem z opatrunkiem. Gdy bąble na podeszwach są bardzo duże i wypełnione płynem surowiczym, lepiej iść do lekarza. Jeśli to niemożliwe, należy opróżnić je z płynu. Można to zrobić nawet zwykłą igłą, ale starannie zdezynfekowaną. Na chore miejsce przykładamy sterylny gazik, stopę bandażujemy lub naklejamy plaster. Otarcia skóry i drobne skaleczenia dezynfekujemy wodą utlenioną, spirytusem salicylowym lub jednorazowym gazikiem. Skuteczny będzie również odkażający żel Rivel. Uwaga: skóry nad pęcherzami nie wolno zrywać. Nawet tak banalna rana może się stać przyczyną zakażenia.
Komary, osy, pszczoły z reguły poza bólem nie sprawiają większych kłopotów. Nie należy ich drażnić ani chodzić boso po trawie, bo osy często mają gniazda w ziemi. Chronić się można przed nimi, spryskując skórę preparatami odstraszającymi owady, np. Off, Bez Bzz. Pokąsane przez komary miejsca posmaruj Fenistilem, złagodzi swędzenie. Gdy ugryzie osa, pojawi się zaczerwienienie i niewielka opuchlizna. Bolące miejsce można ochłodzić lodem lub posmarować sokiem z cebuli. Gdy użądli pszczoła, trzeba usunąć żądło. Wystającego ze skóry żądła nie naciskamy, bo wprowadzimy dodatkową porcję jadu. Na chore miejsce przykładamy lód lub np. zimną puszkę czy butelkę. Kiedy przyczepi się kleszcz, należy go usunąć. Można to zrobić, np. chwytając na specjalne lasso, które kupimy w aptekach. Kleszcza nie smarujemy masłem ani benzyną. Miejsce po kleszczu dezynfekujemy i obserwujemy, czy nie pojawi się czerwony obrzęk. Jeśli tak, konieczna jest wizyta u lekarza. Owad mógł być zakażony.
Na urlopie zdarzają się często, bo niewłaściwie przechowujemy żywność, jadamy w niesprawdzonych miejscach, źle reagujemy na odmienną od naszych przyzwyczajeń dietę i kuchnię lub jemy za dużo. O zatruciu pokarmowym świadczą najczęściej ból głowy, brzucha, wymioty, biegunka oraz podwyższona temperatura. Jeśli objawy wystąpiły po zjedzeniu mięsa, wędliny lub konserwy mięsnej, prawdopodobnie doszło do zatrucia jadem kiełbasianym. Możesz sprowokować wymioty, ale jak najszybciej zawieź poszkodowanego do szpitala. To zatrucie może się zakończyć tragicznie. Przy zatruciu salmonellą (zakażone jaja, mleko, sery, surowe mięso, lody, ciastka z kremem) objawy występują po 6-24 godzinach. Zadbaj o ciepło i wygodę chorego. Gdy ustąpią wymioty, podawaj do picia wodę mineralną bez gazu lub napary z mięty, rumianku. W obu przypadkach można stosować Salotannal. Jeżeli podejrzewasz zatrucie grzybami, wezwij pogotowie. Pomocne będzie sprowokowanie wymiotów. Wymioty i biegunka są groźne dla dzieci i osób starszych, bo mogą odwodnić organizm. Czy do tego doszło, sprawdzisz, łapiąc palcami skórę i pociągając ją ku górze. Gdy zostanie w tej pozycji, doszło do odwodnienia.